میزان اکسیژن خون در سنین مختلف چقدر است؟

اکسیژن خون چیست؟

اکسیژن خون، اکسیژنی است که در خون حمل می‌شود و به سلول‌ها و بافت‌های بدن تامین می‌کند. اکسیژن خون از ریه‌ها جذب می‌شود و توسط هموگلوبین، یک پروتئین موجود در خون، حمل و به اعضا و بافت‌های بدن منتقل می‌شود. اکسیژن مهمترین عامل برای تأمین انرژی سلولی است و بدون آن، سلول‌ها نمی‌توانند به درستی کار کنند.

سطح اکسیژن خون نرمال

سطح اکسیژن خون نرمال در سن‌ها و شرایط مختلف ممکن است متفاوت باشد، اما به طور معمول، اکسیژن خون (اکسیژن سری) در بالغین باید در حدود ۹۵ تا ۱۰۰ درصد باشد. این مقدار به معنای این است که از هر ۱۰۰ مولکول هموگلوبین در خون، ۹۵ تا ۱۰۰ مولکول آن متصل به اکسیژن هستند. در برخی مواقع، ممکن است اکسیژن خون به دلایلی نظیر بیماری‌ها، شرایط زیستی خاص، یا فعالیت‌های بدنی شدید، کمتر از این مقدار باشد.

از طریق دستگاه اکسیمتری، که یک دستگاه پیشرفته در پزشکی است و به شما اجازه می‌دهد تا سطح اشباع اکسیژن خون خود را اندازه‌گیری کنید، می‌توانید این مقدار را سنجید. در صورتی که سطح اکسیژن خون شما به طور مداوم کمتر از ۹۰ درصد یا نگرانی‌هایی در این زمینه دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. برای آشنایی با دستگاه اکسیژن ساز و نحوه عمکلرد آن توصیه می کنیم مقاله دستگاه اکسیژن ساز چیست را در سایت حامی طب متین مطالعه کنید.

دلایل کاهش سطح اکسیژن خون

کاهش سطح اکسیژن خون ممکن است به دلیل عوامل مختلفی اتفاق بیفتد، بیماری‌هایی مانند آسم، برونشیت، آمبولی ریه و آمفیزما می‌توانند باعث کاهش توانایی ریه‌ها برای جذب اکسیژن شوند. اختلالات قلبی مانند شریان‌های کرونر بسته، ضعف قلبی و بیماری‌های صمامی می‌توانند منجر به کاهش عرضه اکسیژن به بافت‌ها شوند. کاهش سطح هموگلوبین در خون (آنمی) می‌تواند باعث کاهش حمل اکسیژن به سلول‌ها شود.

برخی اختلالات خونی مانند کمبود آهن، کمبود ویتامین B12 و فولات می‌توانند منجر به کاهش تولید هموگلوبین و سطح اکسیژن خون شوند. مشکلاتی مانند کمبود تنفسی، کم فشاری جوی، آلودگی هوا و تنفس سریع می‌توانند باعث کاهش سطح اکسیژن خون شوند. بهتر است در صورت تجربه هرگونه علائم کاهش سطح اکسیژن خون، از جمله تنگی نفس، سردرد، خستگی غیرمعمول و گیجی، به پزشک مراجعه کنید تا علت آن مورد بررسی قرار گیرد و درمان مناسب انجام شود.

نشانه های پایین بودن سطح اکسیژن خون

پایین بودن سطح اشباع اکسیژن می‌تواند به مشکلات جدی در نقص تأمین اکسیژن به بدن اشاره کند. برخی از نشانه‌ها و علائم پایین بودن سطح اشباع اکسیژن عبارتند از:

• ضعف و خستگی زیاد: کاهش سطح اکسیژن ممکن است باعث افزایش خستگی و ضعف عضلانی شود که ممکن است حتی بدون فعالیت بیشتری اتفاق بیافتد.
• تنفس سرد: حس تنفس سردی یا مشکل در تنفس ممکن است از جمله نشانه‌های کاهش سطح اشباع اکسیژن باشد.
• تیره شدن پوست: بعضی از افراد ممکن است تیرگی در لبها، پوست یا ناخن‌ها را تجربه کنند که می‌تواند نشانه کمبود اکسیژن باشد.
• تهوع و استفراغ: نفخ، تهوع، استفراغ و حتی سردرد ممکن است نشانه‌های کاهش سطح اکسیژن باشند.
• گیجی و اضطراب: کاهش سطح اکسیژن ممکن است باعث افزایش اضطراب، گیجی و حتی مشکلات روانی شود.
• آبسه: نفخ و آبسه در برخی افراد ممکن است نشانه کاهش سطح اکسیژن باشد.

هر یک از این نشانه‌ها به تنهایی ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند. اگر شما یا کسی که نزدیک به شما است، علائمی از این دست را تجربه می‌کند، بهتر است فوراً با یک پزشک مشورت کنید و تست اکسیژن سریع انجام دهید تا مشکلات پتانسیلی را مشخص کنید. نحوه عملکرد پالس اکسیمتر از مقالات جدید و مفید سایت حامی طب متین می باشد که پیشنهاد می کنیم این مقاله را جهت کسب اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.

سطح اکسیژن خون چگونه اندازه گیری می شود؟

سطح اکسیژن خون معمولاً با استفاده از دستگاهی به نام اکسیمتر (Oximeter) یا پالس ‌اکسیمتر اندازه‌گیری می‌شود. این دستگاه‌ها معمولاً برای اندازه‌گیری سطح اشباع اکسیژن (SpO2) در خون و نیز ضربان قلب (ضربان‌نگار) استفاده می‌شوند. دستگاه اکسیمتر را در دستگاه تنفسی مربوطه (معمولاً انگشت) قرار دهید و دستگاه را روشن کنید. دستگاه را روی بخشی از بدن که توانایی جذب اکسیژن دارد (مثلاً انگشت) قرار دهید. برخی از دستگاه‌ها روی انگشت قرار می‌گیرند و برخی دیگر روی گوشتهای دیگر بدن نیز قرار می‌گیرند. دستگاه شروع به اندازه‌گیری می‌کند.

این فرآیند ممکن است چند ثانیه طول بکشد. سپس سطح اشباع اکسیژن (SpO2) و ضربان قلب نمایش داده می‌شود. اکسیمترها معمولاً به روش نوری یا لیزری از طریق پوست یا بافت بدن اندازه‌گیری را انجام می‌دهند و سطح اشباع اکسیژن در خون را به صورت درصدی نشان می‌دهند. توجه داشته باشید که این دستگاه‌ها معمولاً به عنوان ابزار کمکی برای اندازه‌گیری و بررسی سطح اکسیژن در منزل یا در محیط‌های پزشکی استفاده می‌شوند و در صورت داشتن هر گونه علائم یا نگرانی، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.

سطح پایین اکسیژن خون چگونه درمان می‌شود؟

درمان کاهش سطح اکسیژن خون بستگی به علت آن دارد. در صورتی که علت کاهش سطح اکسیژن خون مربوط به بیماری ریوی یا قلبی است، پزشک معمولاً داروهایی را تجویز می‌کند که بهبود عملکرد ریه‌ها یا قلب را تسهیل می‌کنند. در بعضی موارد، اکسیژن تجویز می‌شود تا سطح اکسیژن خون را افزایش دهد. در صورتی که علت کاهش سطح اکسیژن خون مربوط به کمبود هموگلوبین (آنمی) است، پزشک معمولاً مکمل‌های آهن، ویتامین B12 و فولات تجویز می‌کند.

در موارد شدید، ممکن است نیاز به درمان بیماری اساسی باشد، مانند جراحی برای درمان بیماری‌های ریوی یا قلبی، تزریق خون در موارد شدید آنمی، یا درمان بیماری‌های خونی. همچنین، ممکن است در برخی موارد نیاز به درمان مکملی باشد، مانند تغییر در شیوه زندگی، تغذیه مناسب، تمرینات تنفسی و فیزیوتراپی. در هر صورت، برای درمان کاهش سطح اکسیژن خون، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

الکتروکاردیوگراف دستگاهی است که از آن برای اندازه گیری ضربان قلب استفاده میکنند. شاید برای شما هم پیش آمده است که برخی مواقع دچار درد در ناحیه سمت چپ بدن خود شده اید و به پزشک مراجعه کرده اید و پزشک برای تشخیص دادن ناراحتی شما از این دستگاه استفاده کرده است. در صورت نیاز به خرید و استعلام قیمت این دستگاه با مجموعه حامی طب متین تماس بگیرید.

چرا میزان اکسیژن خون مهم است؟

میزان اکسیژن خون بسیار مهم است زیرا اکسیژن یکی از عناصر اساسی برای زنده ماندن سلول‌ها و بازدهی سیستم‌های مختلف بدن است. اکسیژن به سلول‌ها انرژی می‌دهد تا بتوانند وظایف خود را انجام دهند. اگر میزان اکسیژن خون کافی نباشد، این ممکن است منجر به عوارض جدی برای بدن شود. میزان کافی اکسیژن برای مغز بسیار حیاتی است. کاهش سطح اکسیژن خون می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد مغز، سردرد، گیجی و کاهش تمرکز و توجه شود.

کاهش سطح اکسیژن خون می‌تواند به اعضای دیگر بدن نیز آسیب برساند، از جمله قلب، کلیه‌ها، کبد و ماهیچه‌ها. کاهش سطح اکسیژن خون می‌تواند باعث افزایش بار قلبی و ایجاد علائمی مانند تنگی نفس، درد قلبی و حتی ایجاد مشکلات جدی قلبی شود. کاهش سطح اکسیژن خون می‌تواند باعث کاهش انرژی و فعالیت بدنی شود و باعث خستگی و ضعف عمومی شود. بنابراین، میزان اکسیژن خون مهم است و اگر مشکوک به کاهش آن هستید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت آن بررسی شود و درمان مناسب انجام شود.